Telefonlardan bilgisayarlara, okullardan hastanelere kadar yapay zeka her yerde bizi takip ediyor. Ama bu yakınlık önemli birtakım soru işaretlerini de beraberinde getiriyor. Özellikle son yıllarda yaşanan teknoloji ve robotik alandaki ilerlemeler birçok meslek grubu tarafından bir tehdit olarak görülüyor.
Bir yanda insan gücü, bir yanda yapay zeka. Geleceğimizi etkileyecek olan bu faktörün pek çok iş kolunda önemli revizyonlar yapacağı tahmin ediliyor. Akıllardaki soru ise yapay zeka meslekleri yok mu edecek yoksa yeni meslekler mi türetecek?
Kimileri yapay zeka ve onun kontrolündeki robotların insan ırkına üstünlük kuracağına ve mesleklerimizi ele geçireceğine inanırken kimileri tam tersine yapay zekanın insanlığı ileri götüreceğine ve meslekleri evrimleştireceğine inanıyor. “Kaybedilen ve kazanılan meslekler: Otomasyon devrinde iş gücünün dönüşümü” adlı rapora göre 2030 itibarıyla 800 milyon çalışanın işsiz kalabileceği belirtildi. Rapora göre, yakın gelecekte mevcut iş gücünün yüzde 60’ının robotlara geçeceği de öngörülüyor. Halihazırda taşımacılık ve ulaşım sektöründeki sürücüsüz araç denemeleri, spor müsabakalarında video hakem sistemine geçilmesi, sanal geziler ve 3 boyutlu nesneler ile yapay zeka birçok mesleği yapmaya başladı bile. Avustralya’da yapılan bir deneyde deri kanserinin teşhisinde yapay zeka doktoru, insana göre daha başarılı sonuçlar aldı. Doktorlar yüzde 86 başarı sağlarken yapay zeka yüzde 95 oranında doğru teşhis koydu. Tüm bu gelişmeler makineleşmeyi olası kılıyor ve çalışanlar üzerinde mesleklerini kaybetme korkusu yaratıyor. Yakın gelecek için yapılan tahminlere göre ise robotların aktif olarak kullanılmaya başlanması ile ilk kaybolacak meslekler şöyle sıralanıyor:
Sigortacılık, Şoförlük/Pilotluk, Bankacılık, Emlakçılık, Hakemlik, Çağrı Merkezi/Müşteri Hizmetleri, Muhasebecilik, Gazetecilik, Çiftçilik, İnşaat/ Fabrika İşçiliği, Aşçılık, Doktorluk/Cerrahlık, Yazılımcılık, Mimarlık
Tüm bu olumsuz görüşlerin ve tahminlerin arasında elbette yapay zekayı destekleyenler de mevcut. Bu gruba göre yapay zekanın iş yaşamına entegre olması ile insanlar, otomasyon sayesinde daha yaratıcı ve inovatif işlere yönelecek, böylece verimlilik ve üretkenlik artacak. Ayrıca robot teknolojisinin yeni meslekler yaratacağı ve bu işlerde robotların ve insanların birlikte görev alacağı da bir diğer düşünce. Accenture verileri 2020’de yapay zeka sayesinde 2.3 milyon yeni iş fırsatı doğacağını belirtiliyor. İşlemsel kısımlarında yapay zekanın, yaratıcılık, duygusal ve sosyal zeka konularında ise insanların görev alacağı bu meslekler yeni bir çağın başlangıcı olarak da düşünülüyor. Hesaplama Teknoloji Endüstrisi Birliği’nin (CompTIA) 2018 yılında yaptığı araştırmasında bu çağa ayak uydurmak için 5 mesleğin öne çıkacağı belirtiliyor.
- Yapay Zeka Mimarı: Bu uzmanlar, şirketin tüm işsel sürecini inceledikten sonra yapay zekanın nasıl konumlandırılacağını ve hangi görevleri üstleneceğini belirleyecek . Yapay zekanın performans raporlaması ve insan iş gücünün dağıtımını da programlayacak.
- Ürün Yöneticisi: İnsanlar ve yapay zeka teknolojisi arasındaki geçişin ve bağlantının sorunsuz ilerlemesini bu yöneticiler sağlayacak.
- Veri Bilimci: Veri yığınlarının içinden ihtiyaç olanı seçip bu veriden mantıklı içgörüler elde etmek veri bilimcinin görev alanına girecek.
- Yazılım Mühendisi: Mevcut meslek gurubundan farklı olarak yetiştirilen yazılım mühendisleri, yapay zeka teknolojisini şirketin sistemine yükleyecek ve kullanım safhasına getirecek.
- Ahlak Bilimcisi: Şirketin felsefesi ve mesleki ahlak kuralları ile yapay zeka teknolojisinin yaratacağı sosyal etkileri uyumlu hale getirme görevini üstlenecek.
Yaygın görüşe göre ise gelecekte var olacak diğer meslekler şöyle sıralanıyor:
Uzay Turizm Rehberi, Veri Dedektifi, Robotik veya Holografik Avatar Tasarımcısı, Zihin Transferi Uzmanı, Kişiye Özel Organ Üretim Uzmanı, Robot Teknisyeni, İklim Mühendisi, Yapay Zeka Pazarlamacılığı, Gen Programcılığı, Gen Terapistliği, Genetik Ekonomi, Siber Teknoloji Mühendisliği, Nano Tıp Doktorluğu.
Tam bir kesinliğe sahip olmasa bile bugün yukarıdaki çoğu mesleğin gelecekte robotlar tarafından yapılacağına dair savlar konuşuluyor. Bazı kesimler bu mesleklerin kaybolmayacağını söylese de aslında bu durum yapay zeka ile ilgili görüşlerin öngürülebilir bir seviyede olmadığını gösteriyor. Her ne kadar şu an ortaya konan görüşler kanıtlanabilir olmasa da yapay zeka sayesinde son on yılda yaşanan değişiklikler düşünülünce geleceği kim bilebilir?