1987 yılında Birleşmiş Milletlerin yayınlandığı “Ortak Geleceğimiz” başlıklı raporla birlikte hayatımıza giren ve son zamanlarda sıklıkla karşılaştığımız bir kavram olan sürdürülebilirlik; üretim ve çeşitliliğin devamlılığını sağlarken insanlığın yaşamının daimî kılınabilmesi olarak tanımlanır. Raporun yayınladığı günden bugüne kadar değişen alışkanlıklar, gelişen teknoloji ve artan tüketim sürdürülebilir yaşamın önündeki engellerin daha da büyümesine neden oldu. Sivil toplum kuruluşları, vakıflar, dernekler ve çeşitli markalar sürdürülebilirlik konusunda önemli adımlar atmış olsa da bu konuda bireysel eylemler de ciddi önem taşır… Siz de gündelik alışkanlıklarınızı çok küçük değişiklikler yaparak sürdürülebilir hale getirebilir, gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için adım atabilirsiniz.
Dünya kaynaklarının tükenme tehdidiyle karşı karşıya kalması, sanayileşmenin gün geçtikçe hızlanması, üretim- tüketim endeksinin birbirini karşılayamaması, çevre kirliliğinin artması, yenilenebilir enerji kaynaklarının yeterli seviyeye ulaşamaması gibi birçok tehdit sürdürülebilir yaşama geçiş yapmanın artık bir zorunluluk olduğunu kanıtlar seviyede. Uluslararası İklim Değişikliği Paneli ( IPCC)’in hazırladığı özel rapor ise dikkat çekici nitelikte: Gezegenimizin ısısı 1,5 derece daha artarsa geri dönüşü olmayan bir yola girileceğini ve iklim krizinin eşiğinde olduğumuzu araştırmalarla ortaya koyan rapor; kritik sınırı aşmadan önce herkesin sürdürülebilir yaşam alışkanlıkları hakkında harekete geçmesi gerektiğini vurguluyor. Bu kötü gidişe dur demek ise yapacağımız küçük değişikliklerde saklı. Beş maddede gündelik alışkanlıklarınızı nasıl sürdürülebilir hale getirebileceğinizi sizler için derledik;
1. Ecosia ile Her İnternet Aramanızda Bir Fidan Dikin
Google’da yapacağınız her iki aramanın bir litre suyun ısıtılması kadar enerji harcadığını biliyor muydunuz? Enerji kaynaklarını daha doğru ve etkin bir şekilde kullanmak için siz de Ecosia uygulamasını kolaylıkla tarayıcınıza ekleyip arama başına bir fidanın dikilmesine katkı sunabilirsiniz. An itibariyle 147,221,563 fidan dikimine aracılık eden Ecosia uygulaması ile gündelik internet aramalarınızı sürdürülebilir hale getirebilirsiniz. Google Chrome’un web mağazası üzerinden kolaylıkla tarayıcınıza ekleyebileceğiniz bu uygulamaya bir şans verebilirsiniz.
2- Uzun Ömürlü Teknolojik Ürünler Tercih Edin
Akıllı ev sistemleri, akıllı telefon, akıllı saat derken hayatımızın her alanına dahil olan internet ve akıllı cihazlar her geçen gün işimizi biraz daha kolaylaştırıyor. En zorlu anlarda bile bilgi erişimini kolayca yapabildiğimiz bu ürünler sayesinde gündelik yaşamda karşılaştığımız problemlerimizi kolaylıkla çözüme kavuşturabiliyoruz. Hayatımızı kolaylaştıran bu akıllı cihazlar aynı zamanda teknolojik ekipman atığının da oluşmasına neden oluyor. Üretim esnasında ortaya çıkan plastik ve metal parça artıklarının doğada yıllarca kalması ve toprağı kirletmesi halen tam olarak çözülememiş problemler arasında yer alıyor. Teknoloji atıklarının daha da büyümesine engel olmak ise oldukça kolay; satın alacağınız cihazları her sene güncellemek yerine uzun vadeli kullanım planları yapabilirsiniz. Fotoğraf, belge, video vb. dokümanlarınızı harici hard disklerde saklamak yerine aylık veya yıllık ödeme yapabileceğiniz bulut sistemlerinde arşivleyebilirsiniz. Bulut sistemlerini kullanmanın en büyük avantajı ise dilediğiniz yerde dilediğiniz zaman erişim sağlayabilmeniz.
3- Karbon Ayak İzinizi Ölçün
İnsan faaliyetlerinin çevreye verdiği zararı karbondioksit cinsinden ölçen Karbon Ayak İzi; insanların tüketim alışkanlıklarıyla doğru orantılıdır. Finansal hizmetlerden elektrik kullanımına, bireysel ve kamusal araç hizmetlerine kadar birçok alanda tercih edilen yöntemler sera gazı miktarını artırmaya devam ediyor. Yıllar boyu sanayi ve teknolojinin sürdürülebilirlik ilkesiyle çelişen tercihleri dünyanın artık geri dönülemez bir noktaya doğru ilerlemesine neden oldu. Yarınlara yaşanabilir bir dünya bırakmak, dünya kaynaklarının tükenmesine neden olmamak ve daha sağlıklı yaşamak için hem bireysel hem de kolektif olarak enerji tüketimimizi kontrol altına almamız gerekiyor. Evinizde kullandığınız enerji tüketimi, uçuş ve karayolu seyahat bilgileriniz, tüketim alışkanlıklarınız ve yaşam tarzınız hakkında girdiğiniz bilgilerle karbon ayak izinizi bu linkten kolaylıkla ölçebilirsiniz. Karbon ayak izinizi azaltmaya yenilenebilir enerji kaynaklarını tercih ederek başlayabilirsiniz.
4- Biriktir Uygulamasıyla Atıklarınızı Dönüştürün
Sürdürülebilir bir dünya için atıkları ayrıştırmak ve geri dönüştürülebilir ürünler kullanmak oldukça önemli. Özellikle kimyasal içeriklere sahip plastik ambalajlar ve cam şişeler geri dönüşümün atar damarları arasında yer alıyor. Birçoğumuzun bildiği üzere plastik ve cam atıklar yüzlerce yıl doğada kalıp hem toprağın hem de yer altı kaynak sularının kirlenmesine neden oluyor. Gebze Teknik Üniversitesi’nden üç öğrencinin tasarladığı Biriktir uygulaması ise bu kirliliğin önüne geçmek için herkese yardımcı oluyor. Google Play Store ve Apple Store’dan ücretsiz olarak indirebileceğiniz uygulamaya mailiniz ile giriş yaptıktan sonra çevrenizdeki atık toplama noktalarını görebiliyorsunuz. Gelişim aşamasında olan uygulamaya katkı sunduğunuz takdirde ise birçok markadan hediye çekleri kazanma şansına sahip oluyor, Çevre Puanlarınızı Kartal Belediyesi aracılığıyla fidana dönüştürebiliyorsunuz.
5- Su İsrafının Önüne Geçin
Global bir tehdit olan su kaynaklarının gün geçtikçe azalması sorununa bireysel ve kolektif olarak alacağımız önlemlerle çözüm üretebiliriz. Fiyatları 20 ila 50₺ arasında değişen küçük musluk aparatları ile su tasarrufu sağlayabilir, su basıncını dilediğiniz gibi ayarlayıp olası damlama ve kaçakların da önüne geçebilirsiniz. Elde bulaşık yıkamak yerine bulaşıklarınızı bulaşık makinesinde yıkayabilirsiniz. Bulaşık makineleri elde yıkamaya kıyasla çok daha az su ile daha fazla bulaşığın yıkanmasını sağlıyor. Bunun yanı sıra ev temizliğinde spreyli temizlik mopları tercih ederek kovalarca suyun kirlenmesinin önüne geçebilirsiniz.