Uluslararası standartlara sahip taşıma organizasyonlarında yüklerin güvenli ve sağlam bir şekilde belirlenen noktalara ulaştırılması için özel olarak üretilen konteynerler; çelik kutu şeklindedir ve defalarca kullanılabilir.
Konteynerlerin ortaya çıkışı yaklaşık olarak 18. yüzyıla kadar dayanıyor. İlk kez üretildiğinde genellikle metal – ahşap yapıya sahip olan küçük nakliye konteynerleri intermodal halde değildi. Her nakliye şirketinin farklı tipte konteyner kullanması yüklerin bir yerden bir yere ulaştırılmasında büyük sorunların ortaya çıkmasına neden oluyordu. Yirminci yüzyılın ikinci yarısında nakliye konteynerleri adına önemli gelişmeler yaşanmaya başladı. İkinci Dünya Savaşı sırasında, Amerika Birleşik Devletleri Ordusu konteyner taşımacılığını denemeye başladı. Bu deneme konteyner taşımacılığında aynı zamanda bir dönüm noktasıydı: 1948 yılında malzeme dolu konteynerler bir gemiden doğrudan bir kamyona veya bir kamyondan bir gemiye yüklenebilen standart ölçülere getirildi. Bu şekilde konteynerler kolaylıkla istiflenebiliyor, daha önce karşılaşılan problemler bertaraf edilmiş oluyordu. Amerika Birleşik Devletleri Ordusu’nun Transporter adını verdiği bu konteynerin ölçüleri 8 ‘6″ uzunluğunda, 6’ 3″ genişliğinde ve 6’10” yüksekliğindeydi. Bu konteyner 1950 – 1953 yılları arasında süren Kore Savaşı sırasında ordu ve birliklerin tedariklerini önemli ölçüde hızlandırdı ve malzemelerin güvenli bir şekilde belirlenen noktalara ulaşmasını sağladı. Daha sonra da Amerika Birleşik Devletleri Ordusu, Transporter’ları geliştirmek için Ar-Ge çalışmalarını sürdürdü. Çalışmalar meyvesini verdi ve CONEX (Konteyner Ekspres) kutuları olarak tanımlanan konteynerler kullanılmaya başlandı. 1967 yılındaki Vietnam Savaşı’nda ABD Ordusu yaklaşık olarak iki yüz binden fazla Conex kullandı.
Hem Kore hem de Vietnam savaşında lojistik alanında elde ettiği başarı ile dünya çapındaki birçok nakliye şirketinin dikkatini çeken konteynerler sivil hayatta ilk kez Amerikalı girişimci McLean Trucking Company’nin sahibi Malcom McLean tarafından kullanıldı. 1955 yılında modern bir intermodal konteyner geliştirmek için makine mühendisi ve mucit Keith Tantlinger ile çalışmaya başlayan McLean; 0,098 inç (0,24892 cm) kalınlığında oluklu çelikten yapılmış 8 feet (2.44m), yüksekliğinde, 8 feet genişliğinde (2.44m) ve 10 feet (3.05 m) uzunluğunda, vinçle kolayca sabitlemek ve kaldırmak için dört üst köşede bir çevirmeli kilit mekanizmasına sahip bir konteyner üretmeyi başardı. 1957 yılındaki açılış yolculuğunun ardından Tantlinger, McLean’i konteyner tasarımının ücretsiz olması için ikna etmeyi başardı. Bu kararın ardından taşımacılık dünyası ikinci büyük gelişmeyi yaşadı. Bu tarihten itibaren üretilen konteynerler uluslararası standartlara sahip oldu. Farklı görüşlerin ardından Amerikan ve Avrupa demir yolu/kara yolu taşımacılarının talepleri 1968 yılında ISO 668’de sonuca bağlandı. Günümüzde halen kullanılan boyutlar bu anlaşmaya göre üretiliyor.
Taşınan yüke göre değişkenlik gösteren konteynerlerin birçok çeşidi mevcut. konteynerler; çelik kutu şeklindedir ve defalarca kullanılabilir. İçindeki yük boşaltılmadan kara yolu, deniz yolu ve demir yolu ile taşınabilir. ISO 6346 standartlarıyla belirlenmiş farklı çeşit ölçüleri olan konteynerler dünya çapında farklı amaçlar için kullanılıyor. Günümüzde dünya üzerinde 17 milyon adet konteynerin olduğu düşünülüyor. Uluslararası taşımacılık tarihinin önemli dönüm noktaları arasında yer alan konteynerler, uluslararası ticaretin gelişmesinde neredeyse en önemli pay sahibidir. Bugün dünya üzerinde taşınan malzemelerinin yüzde 90’ı konteynerlerle taşınmaktadır.
Türkiye’de konteyner taşımacılığının öncülüğünü Arkas yaptı. Bugün 47 gemisi ile Türkiye’nin en büyük konteyneri gemi filosuna sahip olan Arkas’ın konteyner taşımacılığı yolculuğu 1978 yılına kadar uzanıyor: Deutsche Seerederei Rostock Genel Müdürü Dr. Joachim Wassman acentelerine artık konteyner taşımacılığına geçileceğini bildiriyor. Türkiyeli ihracatçı ve ithalatçıları ikna etme görevini Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas üstleniyor. Çanakkale Seramik, Altınyıldız, Ülker, Şişecam gibi sektörlerinin önde gelen markaları ile yapılan görüşmeler sonunda Türkiye’de konteyner taşımacılığı başlıyor. 1978 yılında İzmir limanından DSR Lines’ın “BURG” gemisi ile Anvers ve Hamburg’a ilk konteyner yüklemesi yapılıyor.
Arkas Holding’in yüz yılı aşan tarihsel gelişimini okumak için tıklayınız.