Şarm El-Şeyh’te Emisyon Azaltımında Anlaşmazlık

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı’nın 27.’si (COP27) bu yıl Mısır’ın ev sahipliğinde Şarm El-Şeyh kentinde düzenlendi. COP27’de temel konular Azaltım, Adaptasyon, Finans ve İş birliği olmak üzere dört başlıkta ele alındı ancak artan iklim değişikliği aciliyetinde beklentilere yanıt veremedi. Zirvede, Hasar Fonu için anlaşma sağlandı fakat emisyonların azaltılması konusunda COP26’nın ilerisine geçilemedi.

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı dünyanın enerji ve gıda konusundaki problemlerle karşı karşıya olduğu bir atmosferde yapıldı. Konferansa AB ülkeleri ile Türkiye, Avustralya, Yeni Zelanda, ABD, Japonya ve Kanada’nın da aralarında yer aldığı taraf ülke hükümetlerinden ve sivil toplum örgütlerinden 35 bin dolayında katılım gerçekleşti. 06-18 Kasım tarihleri arasındaki konferans, Mısır’ın Kızıldeniz’deki tatil beldesi Şarm El-Şeyh’te düzenlendi. Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli(IPCC)’nde küresel emisyonlarının 2030 yılına kadar yarıya inmesi, 2050 yılına ulaşıldığındaysa sıfıra indirgenmesinin bilimsel olarak ortaya konmasının ardından bir önceki konferansta alınan kömür kullanımının aşamalı olarak azaltılması, adil geçişi sağlamak adına hiçbir ülkenin geride bırakılmaması ve karbon emisyonlarının düşürülmesi yönündeki kararların ne ölçüde yerine getirildiği COP27’de görüşülen detaylar arasında yer aldı . Konferansı ilgilendiren bir diğer konu ise dünya nüfusunun yaklaşık yarısının iklim değişikliğinin etkilerine karşı savunmasız olmasıydı. Zira IPCC’nin İklim Değişikliği 2022: Etkiler, Uyum ve Kırılganlık Raporu, iklim krizinin etkilerine karşı en riskli bölgelerde yaşayanların hayatlarını kaybetme olasılığının diğer bölgelere oranla 15 kat daha fazla olduğuna dikkati çekiyor.

‘Kayıp ve Zarar Fonu’ Kuruluyor, Fosil Yakıtların Azaltılmasında ise İlerleme Yok

Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi COP27’de İklim Hasarı Fonu için son anda anlaşmaya varılabildi. Tüm gece devam eden görüşmeler sonrasında pazar sabahı anlaşma sağlanırken, emisyonların azaltılması hususunda ise yeni bir adım atılamadı ve ilerleme kaydedilemedi. Bu yönüyle zirvenin hayal kırıklığı yarattığı dile getirilirken, AB son gün yaptığı açıklamada sonuç bildirgesine “karbon emisyonlarının azaltılmasının güçlendirilmesi” maddesinin eklenmesini talep etti. AB, aksi bir durumda anlaşmada yer almayacağını duyurdu. Buna karşın 20 Kasım sabahı bir gün gecikmeyle anlaşma 200 ülke tarafından onaylandı. AB ise anlaşmada yer alma sebebini “en savunmasız olanların yanında yer almak istememiz” olarak açıkladı.

COP26’nın İlerisine Geçilemedi

Bazı küçük yeniliklerle COP27’de, geçen yıl yapılan Glasgow toplantısında kullanılan dil korunurken, sonuç bildirgesinde fosil yakıtların kademeli olarak azaltılmasını içeren ve 2025’e kadar küresel emisyonların düşürülmesini sağlayacak bir taahhüt yer almadı.

İklim değişikliği ile mücadelenin ilk adımı 1992 yılında Rio de Janeiro kentinde Birleşmiş Milletler’in Dünya Zirvesi adı altında düzenlediği konferansta atıldı. Zirvede “Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC)” kabul edildi. Söz konusu sözleşme 1994’te yürürlüğe girdi ve Taraflar Konferansı(COP) adıyla 1995 yılından itibaren  düzenleniyor.

Kaynaklar

ÜNLÜ Didem Eryar (2022), COP27 Sona Erdi, Nasıl Bir Ekonomi, 21 Kasım, s.27

https://www.haberturk.com/cop-27-sona-erdi-kayip-ve-zarar-fonu-kurulacak-fosil-yakitlarin-azaltilmasinda-ilerleme-yok-3540363

https://www.dunya.com/yapi-kredi-ile-e-ticaret/cop27yi-zorlu-bir-gundem-bekliyor-haberi-668361

https://www.indyturk.com/node/566591/t%C3%BCrki%CC%87yeden-sesler/birle%C5%9Fmi%C5%9F-milletler-i%CC%87klim-zirvesi-ve-taraflar-konferans%C4%B1-toplan%C4%B1yor

https://unfccc.int/cop27

https://turkish.aawsat.com/home/article/3838946/m%C4%B1s%C4%B1r%E2%80%99%C4%B1n-ba%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n%C4%B1-yapaca%C4%9F%C4%B1-cop27-g%C3%BCndemi-g%C4%B1da-g%C3%BCvenli%C4%9Fi-ve-su