Ege Denizi’nde deprem ve İzmir’de yıkıntılar yaşanmadan önce Naci Görür’ü konuk eden Nilay Örnek’in podcastinde depremle ilgili çok önemli bilgiler paylaşıldı. Podcastin özellikle 45’inci dakikasından itibaren “vatandaş ne yapabilir” bölümünü herkesin dinlemesini tavsiye ediyoruz. Linki aşağıda bulabilirsiniz. Naci Hoca’nın kitabını da okumanızı öneririz.
Prof. Dr. Naci Görür, Türkiye’de deprem denilince en başta akla gelen isimlerden… Elazığ’lı, kerpiçten yapılmış evde büyüdü, eğitimini orada aldı. “Okulumda okumayı sevdirdiler ve iyi bir öğrenci oldum, okumak en önemli amacımdı” diyor. Lisedeyken jeoloji dersinde Harput’a gidip değişik kayalar toplama ödevi veren ve sınıfta sadece Naci Görür’ün taş toplayıp getirdiğini gören öğretmeni o gün “Naci jeolog olacak” demiş.
Hem yer bilimci hem Marmara Denizi’nde Tübitak Deniz Araştırmaları Koordinatörü olarak çalışmış. Deniz tabanında fayı kendi gözleri ile gördüğünü söyleyen Prof. Dr. Naci Görür, “İyi bir jeolog” olmayı şöyle tanımlıyor: ”Taşlar doğanın kitabesidir. İyi bir jeolog gerçek anlamıyla taşla konuşur taşların dilini bilir, dünyanın geçmişine seyahat edebilir ve dünyanın geleceği bilimsel olarak görebilir. Mesleğimi gençken sevdim, taşını, karasını, denizini görmediğim yer kalmadı. Bugün de bilimsel verilere dayalı olarak deprem konusunda ön görülerimi paylaşıyorum, insanlığa böyle hizmet ediyorum.”
Naci Görür’ün vatandaşlara tavsiyeleri:
-Ekonomik gücü yeterli ise evini kontrol ettirmeli depreme güvensizse yıkılıp yeniden yapılmalı veya yıkmadan güçlendirmeli.
-Evlerini zemini ve inşaatı güvenliği yerlerde seçmeli.
Tabi bu olanaklar herkeste olmayacağı için evlerde alınabilecek depreme güvenli döşeme önemleri;
-Yataklarınızı pencerelerden uzak yerleştirin. Deprem anında da camlardan uzak durun.
-Yatak odasında üzerinize ağır sarsıntıda düşecek malzemeler bulundurmayın.
-Eşyalarınızı hareket etmemesi için duvara dübelle tutturun.
-Cam eşyaları da tutturun ve fleksibilte sağlayın.
-Çocuklara sürekli deprem oluyor tatbikatı yaptırın evde o ana hazırlayın.
-Herkes her zaman evde olmayabilir, buluşma yeri belirleyin. Planlama yapın.
Deprem anında;
-Mutfakta toplanın, tezgahın kenarına çömelip başımızı elimizin altına alıp bekleyeceğiz.
-Zemin katındaysanız dışarı hamle yapabilirsiniz ama üst katlardakiler kesinlikle merdivenleri kullanmayın, binanın en zayıf yerleridir.
-Deprem olduktan hemen sonra elektrik, su vanalarını kapatıp yangın vs kontrol edip dışarı çıkın. Belediyenin bildirdiği toplanma alanlarına gidin.
-Eğer iyi iseniz yakınlarınızı komşularınızı kontrol edin. İstanbulda arama-kurtarma ekiplerinin gelmesi hayaldir.
-Arabada iseniz arabadan inip yine yanına çömelerek ellerini başınızın arasına oluşturup hayat üçgeni oluşturun.
-Metroda iseniz vagonda kalın inmeyin.
Afet Anında Hayati Faydası Olan Uygulamalar
Naci Hoca’nın söylediklerine ek olarak afet anında telefonlarınızda olması hayati önem taşıyan uygulamaları sizin için derledik.
Sağlıkla kalın…
Whistle: Yüksek sesli siren sesi çıkartıyor ve flaşı açıp kapatmaya başlıyor. Bu sayede göçük altında fark edilmenizi ve birilerinin sizi bulmasını sağlayabilirsiniz.
Bridgefy: WiFi veya şebeke sinyali olmadan yakındaki kişilerle Bluetooth üstünden iletişim kurmayı sağlıyor.
Life360 Aile Konum: GPS özelliğini kullanarak bir deprem anında ailenizin ve sevdiklerinizin durumundan lokasyon bazlı haberdar olmanızı sağlıyor. Uygulama içerisinde gruplar oluşturarak ailenizle görüşebilirsiniz. Acil durum tuşu sayesinde de ihtiyaç anında mesajlaşmak ve yardım istemek mümkün.
Signal Offline: 100 metreye kadar internet veya yerel ağ olmadan bire bir ya da grup halinde iletişim kurmanızı sağlıyor. Kısa sinyal, çevrenizdeki kullanıcılara doğrudan wifi üzerinden ses, metin, fotoğraf ve video mesajları gönderebiliyor.
Akut Güvendeyim: Deprem gibi doğal afet durumlarında sizlerin bilgilerini kısa mesaj ile önceden belirlediğiniz kişilere gönderiyor ve güvende olduğunuzu bildiriyor. Bunun dışında, uygulamanın menüsü üzerinden herhangi bir doğal afet anında yapılabilecekler ile ilgili bazı temel bilgilere ulaşabiliyorsunuz. ‘Güvendeyim’i kullanmak için internete de gerek yok, doğal afet durumunda tek bir butona basılıyor ve konumunuz belirlediğiniz kişiler ile paylaşılıyor