BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirilen İklim Eylem Zirvesi, 2024’e kadar kapsamlı bir anlaşma sağlanması çağrısıyla sona erdi. Zirvede yaptırım kararları alınamazken karbon fiyatlarının belirlenmesini öngören taslağı birçok lider imzalamaktan kaçındı. Bununla birlikte en yüksek emisyon oranlarına sahip ülkelerden olan Çin, Rusya, İngiltere ve Fransa zirveye katılım göstermedi.
Zirvede, ekonomilerin karbonsuzlaştırılmasının dönüm noktalarına ulaştığı ve rekabet gücünü artırdığı ve bataryaların ülkelere fosil yakıt piyasalarından enerji güvenliği, bağımsızlık ve esneklik elde etme şansı sunduğu belirtildi. Zirvedeki en önemli olay ise dünyayı kirleten başlıca ülkelerin yokluklarıyla ifşa oluşlarıydı. Birçok lider, ülkelerin yenilenebilir enerji kaynaklarını artırması gerektiği konusunda hemfikir olurken, fosil yakıt endüstrisinin siyasi etkisinin kömür, petrol ve gazın kullanımdan kaldırılmasına yönelik ilerlemede önemli bir frenleyici olduğunu belirtti.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’ın çağrısıyla toplanan zirvede konuşan tüm devlet başkanları fosil yakıtların kullanımdan kaldırılması gerektiğinin üzerinde durdu. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric, Tuvalu Başbakanı Kausea Natano, Marshall Adaları Cumhuriyeti Devlet Başkanı David Kabua ve diğerleri fosil yakıtların kullanımdan kaldırılması gerektiğine işaret ettiler.
Aralarında Şili ve Kolombiya’nın da bulunduğu pek çok ülkenin lideri, fosil yakıt sektörünün ulusal politika oluşturma ve BM oturumları da dahil olmak üzere çok taraflı süreçler üzerindeki olumsuz etkisine dikkat çekerek, bu sektörün gecikmedeki rolüne değindi.
Zirveni kapanışını Genel Sekreter Guterres ile birlikte yapan COP28 Başkanı Sultan Al Jaber, son Global Stocktake raporunun dünyanın raydan çıktığını teyit ettiğini ancak ülkelerin “taahhütleri projelere dönüştürmek” ve “birbirlerinin değil gigatonların peşinden gitmek” için dayanışma içinde hareket etmeleri gerektiğini söyledi. BAE’nin yenilenebilir enerjinin üç katına çıkarılmasına yönelik COP28 planının AB, Kenya, AU komisyonu ve G20’nin desteğiyle ivme kazandığını söyledi. Ayrıca ülkelere ağır sanayileri karbonsuzlaştırma, Yeşil İklim Fonu’nu (GCF) yenileme ve kayıp ve zarar fonuna yönelik erken taahhütlerde bulunma planlarının ana hatlarını belirleme çağrısında bulundu.
Kaynakça
İklim Haber (2023). BM İklim Hedefi Zirvesi Sona Erdi: Fosil Yakıt Lobisi Enerji Dönüşümünde Önemli Bir Engel https://www.iklimhaber.org/bm-iklim-hedefi-zirvesi-sona-erdi-fosil-yakit-lobisi-enerji-donusumunde-onemli-bir-engel/
Temiz Enerji (2023)BM İklim Eylemi zirvesi sona erdihttps://temizenerji.org/2023/09/21/bm-iklim-eylemi-zirvesi-sona-erdi/
Ünlü D.E. (2023). En fazla kirletenler zirveye katılmayarak ifşa oldu https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/en-fazla-kirletenler-zirveye-katilmayarak-ifsa-oldu/708984
Yeşil Gazete (2023). Guterres: İklim kaosundan çıkış hâlâ mümkün olsa da atılan adımlar son derece yetersiz https://yesilgazete.org/guterres-iklim-kaosundan-cikis-hala-mumkun-olsa-da-atilan-adimlar-son-derece-yetersiz/